Hoe controleer je overbevissing? Verschillende actieplannen zijn al geactiveerd en in uitvoering in de strijd tegen fraude.

Wat minder gewetensvolle vissers ook beweren, vissen hebben geen enkele kans om “door de mazen van het net” te glippen. De blauwvintonijn is hier een sprekend voorbeeld. Naast de soms twijfelachtige vistechnieken, wordt deze soort ook bedreigd door overbevissing en dit ondanks de visquota die werden opgelegd door de Europese Unie. Het bewust negeren van deze quota en de illegale visvangst hebben rampzalige gevolgen voor het bestaande visbestand.

Een ander soort fraude, het onderling verwisselen van soorten, raakt zeker ook de vissector. DNA-testen die onlangs werden uitgevoerd door het ONG Oceana, in samenwerking met de KU Leuven, hebben flagrante gevallen van fraude aan het licht gebracht.

De vereniging Oceana merkt op dat « ondanks een goed Europees wettelijk kader betreffende traceerbaarheid van vissen blijft de toepassing ervan in gebreke. De verordeningen (EC) 2065/2001 betreffende etikettering van visserij- en aquacultuur-producten, 178/2002 « Food Law » en 1224/2009 betreffende een controlesysteem op de visserij, vormen de basis voor de veiligheid en traceerbaarheid van vissen binnen Europa. Het voornaamste doel van de europese wetgeving wat betreft voedselveiligheid is echter: het verzekeren van een optimale kwaliteit van producten en ervoor zorgen dat gevaarlijke producten snel uit de voedselketen worden gehaald.”

Om de strijd tegen voedselfraude aan te gaan, heeft de Europese Commissie (EC) een actieplan voorgesteld om de vastgestelde gebreken in de Europese voedselketen aan te pakken (EU website, Food and Feed Safety section). Het objectief van dit actieplan is het herstellen van het vertrouwen van consumenten en commerciële partners door het versterken van de controles op frauduleuze praktijken. Dit actieplan diende als basis voor het indienen van een resolutie in het Europees Parlement inzake de voedselcrisis, de fraude in de voedselketen en de controles hierop (European Parliament, Committee on the Environment, Public Health and Food Safety -2013- Draft Report on the food crisis, fraud in the food chain and the control thereof). Het actieplan van de Commissie bevat een serie maatregelen in deze 5 domeinen : voedselfraude, testprogramma’s, paardenpaspoorten, etikettering over origine en officiele controles, toepassing en maatregelen.

Als besluit toch goed nieuws op internationaal vlak
De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) heeft een inter-nationaal akkoord aangekondigt dat wordt beschouwd als « het eerste internationaal verdrag in de strijd tegen illegale visvangst ». Het trad in werking op 5 juni 2016 in zo’n 30 landen nadat het eerder in 2009 werd aanvaard.
Dit akkoord, dat het « het voorkomen, bestrijden en uitroeien van illegale visvangst » beoogt heeft niet alleen kracht van wet in landen zoals Ijsland en Noorwegen, maar ook Australië Cuba Zuid-Afrika Somalië en Thailand. China en Japan ontbreken echter nog!