Gepubliceerd op 14/05/2025

QR-Code en labelling ?

Advies van de Commissie.
Het onderwerp? Wijn, of beter gezegd de verpakking en etikettering ervan.
Het eerste dat je je moet realiseren is dat voordat een wijn op de markt mag worden gebracht, er moet worden voldaan aan een aantal Europese verordeningen op het gebied van consumenteninformatie.
Verordening (EU) 1169/2011 gaat over consumenteninformatie over levensmiddelen, zoals de etikettering van de ingrediëntenlijst en de voedingswaardedeclaratie. De verordening behandelt ook de belangrijke concepten van verantwoordelijkheid voor het verstrekken van informatie.
Verordening (EU) 1308/2013 stelt de marktordening voor landbouwproducten vast.
Verordening (EU) 1151/2012 beschrijft de kwaliteitssystemen voor landbouwproducten en levensmiddelen.
Verordening (EU) 251/2014 gaat ook over de etikettering en bescherming van geografische aanduidingen van wijnbouwproducten.

Mededeling C/2023/1190 van de Commissie wijzigt Verordening (EU) nr. 1308/2013. Deze wijzigingen hebben gevolgen voor de andere hierboven genoemde verordeningen. Uitleg:
De voedingswaardedeclaratie die verplicht wordt gesteld door Verordening (EU) 1169/2011 mag beperkt worden tot de energiewaarde op het etiket van een fles mousserende wijn onder de volgende voorwaarden:
1. De voedingswaardedeclaratie wordt elektronisch ter beschikking gesteld.
2. De lijst van ingrediënten wordt elektronisch ter beschikking gesteld.
3. Een QR-code die linkt naar deze duidelijke en gedetailleerde uitleg is aanvaardbaar, mits deze op de voorkant van de fles staat.
4. De volgende informatie moet in hetzelfde gezichtsveld voorkomen op de etikettering: 
a. Naam
b. Alcoholgehalte
c. Oorsprong
d. Bottelaar
e. Inhoud
f. Houdbaarheidsdatum
g. Suikergehalte (via QR-code?)
h. Voedingswaardedeclaratie (via QR-Code?)
i. Ingrediëntenlijst (via QR-code?)
5. Allergenen moeten op het etiket staan. Ze mogen niet via de QR-code worden weergegeven. Ze mogen wel op de achterkant van de fles staan.
6. De importeur en het partijnummer staan ook op de achterkant van de fles.

Een moeilijkheid die dit advies oproept, is de definitie van het begrip "product", die ook het begrip houdbaarheid omvat; Deze nieuwe regelgeving is van toepassing op wijnen die vanaf 8 december 2023 worden geproduceerd.
Met name voor wijnen die producenten, wijnhandelaren, groothandelaren en consumenten meerdere jaren in hun kelder bewaren, moeten de websites waarop de QR-codes worden weergegeven actief blijven zolang het product op de markt is en zolang het wordt bewaard. Deze nieuwe etiketteringsregels gelden zolang de voorraad strekt. 
Er moet aan worden herinnerd dat levensmiddelenadditieven die worden gebruikt als technische hulpstoffen (enzymen) niet hoeven te worden vermeld in de lijst van ingrediënten, tenzij het allergenen zijn. Hetzelfde geldt voor de gisten die worden gebruikt in het fermentatieproces. 
Dit advies herinnert ons er ook aan dat de energetische waarde een berekende waarde is, niet een gemeten waarde en dat er toleranties zijn voor de waarden die worden vermeld in de voedingswaardedeclaratie, met name afhankelijk van het seizoen. Het advies geeft aan dat het gemiddelde waarden betreft. 
Het gebruik van de QR-code als een nieuwe vorm van informatieverstrekking is strikt, wat betekent dat het niet kan worden gebruikt om andere informatie te presenteren dan deze die het onderwerp is van deze “versoepeling”: de ingrediëntenlijst en de voedingswaardedeclaratie. De QR-code mag de 
consument niet misleiden.
De wijnsector is de eerste die te maken krijgt met deze technologische vooruitgang in de overdracht van voedingsmiddeleninformatie. Moeten consumenten verwachten dat dit fenomeen zich verder zal verspreiden ?