Gepubliceerd op 17/12/2019

De Bibliotheek van de Gastronomie is op culinair vlak de belangrijkste bibliotheek in België en zelfs een van de grootste van heel Europa!

Onder het wakend oog van Charles-Xavier Ménage, bibliothecaris en beheerder van het museum van de gastronomie, worden meer dan 20 000 werken samengebracht. Je kan er echt alles vinden wat met gastronomie te maken heeft: voeding, recepten (voornamelijk over de Europese keuken), tafelkunst, enz. en zelfs over tabak! Tabak maakt immers deel uit van de gastronomische tradities en werd dan ook ondergebracht in klasse 663.9 van het universele decimale klassement; dezelfde klasse als chocolade, cacao, koffie en thee.
 
Deze classificatie wordt echter niet gebruikt in Hermalle. Rekening houdend met het belang van het erfgoed, de diversiteit van de werken en de eis om snel de nodige informatie terug te kunnen vinden, heeft Charles Ménage een ander en perfect operationeel systeem uitgedokterd.

De meeste rekken worden uiteraard gevuld met kookboeken aangezien recepten al eeuwen lang de basis vormen van het kookgebeuren. Naast recepten kunnen er echter ook nog een resem aan andere onderwerpen in teruggevonden worden zoals kooktechnieken, tips van de chef, dieetadvies, menuvoorstellen, het onderhoud van keukengerei, gastvrijheid, enz.

Voeding en koken staan centraal in ons leven – we kunnen niet zonder –, hun studie duikt in alle disciplines op, zij het nu wetenschappelijk, artistiek, filosofisch of religieus. De bibliotheek biedt ook bibliografieën, biografieën, historische werken, huishoudeconomie, boeken over dranken, bewaring van voeding, de chemie van voeding, de fysiologie van de smaak, enz. en talrijke monografieën. Er is eveneens plaats voor publiciteit, illustratiemateriaal, literatuur en zelfs voor muziek!
Tot slot zijn er ook nog de “vlakke” documenten: miljoenen wijnetiketten, tabaksringen en menu’s die de tafelgewoontes van onze voorouders illustreren over meer dan twee eeuwen.

Het geheel vormt een indrukwekkende collectie die voor iedereen beschikbaar is, maar dan wel op basis van een gemotiveerd verzoek en op afspraak aangezien de bibliotheek volledig afhankelijk is van vrijwilligers. Er zijn enkele zeldzame vrijwilligers die de bibliothecaris helpen bij het informatiseren van de werken, iets dat trouwens verre van voltooid is, bij het klasseren van de werken en bij het onderhoud van de bibliotheek. Als u zich aangesproken voelt, mag u zichzelf altijd aanbieden om hierbij te helpen…

Op basis van dit erfgoed – dat u trouwens zelf kunt verrijken door er uw eigen manuscripten, boeken, receptenfiches of familierecepten achter te laten – voltooien wij ons onderzoek (over bijvoorbeeld de “café liégeois” op vraag van de stad Luik), schrijven wij achtergrondartikels voor www.musee-gourmandise.be, geven we lezingen over de “Geschiedenis van het Westerse kookboek tot de XXe eeuw” en bereiden we tijdelijke tentoonstellingen voor in het Museum van de Gastronomie van Hermalle-sous-Huy.

Hoewel het lezen op zich vaak al een zekere voldoening kan geven op virtueel vlak, op literair vlak – sommige teksten kunnen heel poëtisch, grappig of boeiend zijn – of op vlak van smaak – beginnen we niet spontaan te watertanden bij het lezen over bepaalde gerechten? –, is dit niet altijd voldoende om de recepten te begrijpen want hun uitvoering onthult soms grote verrassingen… Denk maar aan het inschatten van de bereidingstijd – 17 uur voor het bereiden van een “Consommé Julienne”! Vrijwilligers van onze VZW hebben daarom beslist om “de daad bij het woord” te voegen. Ze hebben zich gewaagd aan het uitproberen van oude recepten, de specifieke ingrediënten te vinden, de portiegroottes te bepalen, het inschatten van de bereidingstijd en de kooktechnieken ook daadwerkelijk toe te passen. Dit experiment leidde tot enkele degustatieavonden met recepten van bekende culinaire auteurs zoals Menon (XVIIIe eeuw), Gouffé en Cauderlier (XIXe eeuw), maar er werd ook geëxperimenteerd met recepten uit de Middeleeuwen en de vindingrijke keuken uit oorlogstijden – of hoe chocoladesoep maken zonder chocolade…

Auteur : Nicole Hanot, Bibliothèque de la gourmandise

Meer informatie:

Bibliotheek van de Gastronomie – rue Gerée 10, 4480 Hermalle-sous-Huy – 085 31 42 86 – info@gastronomica.be